بیماری های کبوتر (Common Pigeon Diseases)
کبوترها حیوانات خانگی بسیار محبوبی هستند. آن ها در همه جای دنیا، چه در طبیعت و چه در خانه ها یافت می شوند و انواع بسیار زیادی دارند. کبوترها، این پرندگان زیبا و پاک، دارای بیماری هایی هستند که شناخت آن ها و تشخیص زود هنگام بیماری به درمان به موقع کمک بسیاری خواهد کرد. در این مقاله هشت مورد از شایع ترین بیماری های کبوترها معرفی شده اند.
بیماری شانکر در کبوتر (Pigeon Canker)
این بیماری توسط یک تک یاخته ایجاد شده و معمولا باعث بروز مشکلات تنفسی می گردد. بیماری شانکر به راحتی از پرنده ای به پرنده دیگر منتقل می شود، اما خوشبختانه نمی تواند برای مدت طولانی در محیط خارج از بدن میزبان زنده بماند. در صورتی که یک کبوتر بیمار در میان گروه پرندگان وجود داشته باشد، می تواند بیماری را از طریق کاسه آب و ظرف دانه به کبوتر های سالم منتقل کند. همچنین در صورتی که کبوتر بیمار به جوجه های خود غذارسانی کند، می تواند این بیماری را به جوجه کبوترها انتقال دهد.
علائم بیماری شانکر در کبوتر شامل مشکلات تنفسی، اسهال، کاهش وزن، بی حالی و خون ریزی از دهان و منقار خواهد بود. بیماری شانکر قسمت های مربوط به دستگاه گوارش و اطراف آن را تحت تاثیر قرار داده و در مواردی ضایعه هایی ناشی از این بیماری در این قسمت ها دیده خواهد شد. این بیماری می تواند منجر به مرگ کبوتر گردد، اما در صورت تشخیص به موقع، با استفاده از داروهای مناسب قابل درمان خواهد بود.
بیماری کرم کبوتر (Pigeon Worms)
بیماری کرم کبوتر، انگل هایی هستند که در روده این حیوان رشد و زندگی می کنند. وجود این انگل ها در داخل بدن کبوتر می توانند باعث ایجاد اسهال خفیف، افزایش حساسیت به سایر بیماری ها و کاهش توانایی کبوتر در پرواز گردند. این انگل ها در برخی از موارد در مدفوع کبوتر قابل مشاهده هستند.
بیماری کرم کبوتر در اثر خوردن حشرات و خوردن مدفوع آلوده سایر پرندگان به کبوتر منتقل می شود. استفاده از داروهای خوراکی محلول در آب به صورت دوره ای، برای جلوگیری از بروز بیماری کرم کبوتر مفید خواهد بود.
بیماری کوکسیدیا در کبوتر (Pigeon Coccidia)
کوکسیدیا یک انگل تک یاخته ای است که در روده کبوتر رشد می کند و موجب بروز اسهال، کاهش جذب مواد مغذی، ضعف و کاهش وزن کبوتر می شود. این بیماری در اثر خوردن فضله آلوده به کبوتر منتقل می شود. معمولا میزان کمی از این تک یاخته در خانه های نگهداری کبوترها یافت می شود. اما در صورتی که این میزان زیاد بوده و باعث ایجاد اسهال شود، درمان دارویی نیاز خواهد بود.
بیماری هگزامیتا در کبوتر (Pigeon Hexamita)
این بیماری بسیار شبیه به بیماری شانکر در کبوتر است و توسط یک تک یاخته که در دستگاه گوارش میزبان زندگی می کند، ایجاد می شود. بیماری هگزامیتا به اندازه بیماری شانکر برای کبوترها جدی و کشنده نیست. اما همچنان توصیه می شود که در صورت مشاهده علائم بیماری، درمان دارویی انجام شود. از علائم این بیماری در کبوتر، استفراغ، کاهش وزن و اسهال خونی است.
شپش، کنه و مگس کبوتر (Pigeon Lice, Mites and Flies)
انگل های خارجی مانند شپش، کنه و مگس یک آزار واقعی برای کبوتر خانگی شما هستند. این آفات مزاحم نه تنها کبوتر را نیش می زنند، بلکه می توانند مسبب آسیب های جدی تری مانند از دست دادن خون یا انتقال بیماری های مختلف به کبوتر باشند.
ظاهر پوسته پوسته در نواحی بدون پر کبوتر، سوراخ های ریز در قسمت ساقه پرها و خارش همگی از نشانه های وجود این انگل های خارجی هستند.
وابسته به نوع انگل و شدت آن، معمولا از اسپری های دارویی برای درمان شپش، کنه و مگس کبوتر استفاده می شود.
عفونت های تنفسی کبوتر (Pigeon Respiratory Infections)
به غیر از بیماری شانکر، عفونت های تنفسی نیز یکی از ترسناک ترین بیماری هایی است که صاحبین کبوتر با آن روبرو هستند. عفونت های تنفسی بسیار مسری هستند. کبوترهای پیر و پرندگان نابالغ و جوان، بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند.
عفونت های تنفسی پرواز را برای پرنده دشوار می کند. در صورت عدم درمان به موقع، کبوتر بیمار با دهان باز نفس می کشد، در هنگان نشستن، چشمان خود را می بندد، در هنگام تنفس تلاش بیشتری می کند، غذا نمی خورد و در نهایت می میرد.
قارچ ها، ویروس ها، باکتری ها و کنه ها همگی می توانند عامل ایجاد عفونت های تنفسی در کبوتر باشند. عفونت تنفسی می تواند ربه ها، کیسه های هوایی، سینوس ها و سایر قسمت های تنفسی کبوتر را درگیر کند. مشاهده عطسه یا سرفه و همچنین ترشحات در اطراف منقار و دهان می توانند از علائم این بیماری باشند.
برای درمان این بیماری در ابتدا باید عامل آن مشخص و ریشه کن شود. به همین دلیل علاوه بر درمان دارویی کبوتر، نظافت محیط نگهداری او نیز در درمان این بیماری نقش بسیار مهمی خواهد داشت.
بیماری کلامیدیا در کبوتر (Pigeon Chlamydia)
کلامیدیا ویروسی است که ممکن است برخی از کبوتر ها علائمی از وجود آن نشان ندهند. اما استرس در کبوتر موجب برانگیخته شدن علائم این بیماری می گردد. به طور کلی این بیماری قابل درمان نیست و تنها برای کنترل آن باید شرایط محیطی (رطوبت، نوسان دما و …) کنترل شود. ویروس کلامیدیا در کبوتر منجر به ایجاد عفونت های تنفسی می گردد.
بیماری مایکوپلاسما در کبوتر (Pigeon Mycoplasma)
علائم بیماری مایکوپلاسما در کبوترها مشابه علائم عفونت های تنفسی است و وابسته به اندام آلوده شده، ممکن است ترشحات، عطسه یا سرفه مشاهده شود. همانند بیماری کلامیدیا، استرس تشدید کننده این بیماری نیز می باشد.