جربیل

جربیل (Gerbil)

جربیل ها جوندگانی کوچک، بومی آسیا و آفریقا با حداکثر اندازه بدن 9 سانتی متر می باشند. جربیل هایی که در طبیعت زیست می کنند همگی خاکستری هستند. اما جربیل هایی که در اسارت پرورش یافته اند در رنگ های سفید، مشکی و طلائی نیز یافت می شوند. این جونده کوچک مانند اکثر جوندگان کوچک دیگر، طول عمر زیادی نداشته و بین 2 تا 3 سال عمر خواهد کرد. جربیل ها دارای دمی بسیار بلند و تقریبا هم اندازه با طول بدن خود هستند.

جربیل هایی که به عنوان حیوان خانگی نگهداری می شوند، عموما گونه های مغولی پرورش یافته هستند. آن ها رژیم غذایی و نگهداری پیچیده ای ندارند و در نتیجه نگهداری از آن ها آسان است. در صورتی که یک جربیل از سن پایین در کنار انسان ها نگهداری شود، می تواند به خوبی رام و دستی گردد.

رفتار و خلق و خوی جربیل

برخلاف همستر ها و سایر موش های خانگی، جربیل ها شبزی نیستند و در طول شب به خواب فرو می روند. در صورتی که این جونده در طول شب بیدار مانده باشد، در روز چرت خواهد زد و خواب آلود خواهد بود.

آن ها موجوداتی بسیار اجتماعی هستند و در طبیعت در کلونی زندگی می کنند. بنابراین برای نگهداری از آن ها در فضای خانگی توصیه می شود که تعدادی از آن ها را از سنین جوانی در کنار یکدیگر نگهداری نمایید. معرفی یک جربیل بالغ به جربیل بالغ دیگر می تواند مقداری دشوار باشد. زیرا آن ها موجوداتی قلمروطلب هستند و بر سر قلمرو با یکدیگر نزاع خواهند کرد.

اگر جونده کوچک خود را از سنین پایین تهیه کرده باشید، می توانید با قرار دادن خوراکی بر روی دست، جربیل را با خود همراه کنید و طی زمانی کوتاه او را دستی و رام گردانید. جربیل ها عموما موجوداتی آرام هستند و تنها زمانی که احساس خطر کنند، ممکن است گاز بگیرند.

فضای نگهداری از جربیل در خانه

یک آکواریوم شیشه ای با حجم 20 لیتر به ازای هر یک جربیل برای نگهداری از این جونده مناسب خواهد بود. درب ایمن و وجود مسیر تهویه نیز باید برای این آکواریوم در نظر گرفته شود. همچنین برای نگهداری از جربیل می توان از انواع قفس و محفظه مخصوص نگهداری همستر نیز استفاده نمود.

اسباب بازی ها و وسایلی سرگرم کننده را در قفس قرار دهید تا جربیل بتواند از آن ها بالا رفته و خود را سرگرم کند. همچنین وجود اسباب بازی های چوبی به جربیل اجازه می دهد که با جویدن چوب طبیعی، استرس خود را کاهش دهد. توپ همستر، تونل های مخصوص همستر، چرخ و فلک همستر، نردبان چوبی و … همگی از اسباب بازی های محبوب این جونده کوچک می باشند.

یک گلدان سفالی نیمه شکسته یا لانه های مخصوص همستر را در قفس جربیل خانگی خود قرار دهید تا بتواند برای کاهش استرس خود به داخل آن پناه ببرد.

برای قسمت زیرین و بستر قفس جربیل می توانید از پوشال چوب استفاده نمایید و آن را تا ارتفاع 4 سانتی متر در کف قفس بریزید. توجه داشته باشید که از تراشه های کاج و سرو برای این منظور استفاده نشود.

تغذیه و رژیم غذایی جربیل

بخش اصلی غذای جربیل باید از پلت های مخصوص جوندگان کوچک تشکیل شود. توجه داشته باشید که غذا باید همواره در اختیار جربیل قرار داشته باشد. یک کاسه کوچک از خوراک پلت شده را به ازای هر یک جربیل به صورت روزانه در قفس قرار دهید. قبل از اضافه کردن غذای جدید در روز بعد، غذای خورده نشده پس از 24 ساعت را از قفس خارج نمایید.

دانه های روغنی ماننده تخمه آفتاب گردان، سبزیجات خشک و برخی از میوه ها نیز از جمله مواد غذایی مورد علاقه جربیل ها هستند که باید به میزانی کمتر از غذای مخصوص به صورت روزانه در اختیار آن ها قرار داده شوند.

توجه داشته باشید که همواره آب تازه در اختیار جربیل قرار داشته باشد. برای این منظور از آبخوری ساچمه ای مخصوص جوندگان استفاده کنید و به صورت روزانه آب باقی مانده را تعویض نمایید.

بیماری ها و مشکلات سلامتی رایج در جربیل

برخی از بیماری ها و مشکلات سلامتی رایج در این جونده کوچک به شرح زیر هستند.

• صدمات (Injuries): سقوط از ارتفاع می تواند موجب شکستگی در استخوان های جربیل شود. همچنین دم بلند جربیل مستعد شکستگی است.

• بیماری های گوارشی (Digestive diseases): اسهال نشانه ای از بروز مشکلات گوارشی است که در اثر مشکلات باکتریایی یا انگلی به وجود می آید.

• مشکلات پوستی (Skin issues): انگل ها می توانند باعث تحریک پوست و ریزش مو شوند.

• بیماری کلیوی (Kidney disease): افزایش تشنگی، افزایش ادرار و کاهش وزن می توانند از علائم این بیماری باشند.

• بیماری گوش (Inner ear mass): ایجاد یک توده در قسمت داخلی گوش که می تواند باعث ایجاد آسیب دائمی گردد.

نویسنده و مترجم: سعید عالی پور