لاک پشت لئوپارد (Leopard Tortoise)
لاک پشت لئوپارد یا لاک پشت پلنگی که بومی آفریقای جنوبی، اتیوپی و سومالی است، یکی از بزرگترین گونه های لاک پشت ها است که تا 65 سانتی متر رشد کرده و وزن آن به 50 کیلوگرم می رسد. این لاک پشت با نام های علمی Psammobates pardalis و Stigmochelys pardalis شناخته می شود. لاک پشت لئوپارد طول عمری بین 80 تا 100 سال دارد. نام این لاک پشت برگرفته از طراحی روی لاک او است که همانند پوست پلنگ می باشد.
نگهداری از لاک پشت های لئوپارد در فضای خانگی قطعا کار آسانی نیست. نیاز های خاص این لاک پشت، طول عمر بالای او و همچنین جثه بزرگ او، نگهداری از این گونه لاک پشت را کاری دشوار می نماید.
رفتار و خلق و خوی لاکپشت لئوپارد
برخلاف اکثر گونه های لاک پشت ها که اغلب ساکت، آهسته و تهاجمی هستند، لاک پشت های لئوپارد جاندارانی خوش اخلاق هستند. آن ها به طور معمول افراد آشنا را گاز نمی گیرند. هر چند ممکن است مانند هر جاندار دیگر، هنگام غذا دادن به آن ها با دست، به اشتباه دست شما را گاز بگیرند. لاک پشت های لئوپارد در زمان مواجهه با خطر، اغلب به داخل لاک خود فرو می روند.
لاک پشت های لئوپارد رفتار دوستانه ای با سایر هم نوعان خود دارند. تنها در زمان جفتگیری ممکن است که لاک پشت های نر رفتار تهاجمی از خود نشان داده و با یکدیگر درگیر شوند.
به طور کلی نگهداری از این لاک پشت برای افراد تازه کار توصیه نمی شود. آن ها به فضای زندگی بزرگ، رژیم غذایی متنوع و محافظت در برابر هوای سرد نیاز دارند.
فضای نگهداری لاکپشت لئوپارد
لاک پشت لئوپارد در تمام فصول سال به آب و هوای گرم نیاز داشته و تحمل زندگی در هوای سرد را ندارد. با توجه به جثه بزرگ این گونه لاک پشت و نیاز او به پرتو ماورا بنفش خورشید، نگهداری از او در یک مخزن مناسب در فضای بیرون از منزل نسبت به فضای داخل خانه انتخاب بهتری است. برای این منظور لازم است که محوطه بزرگی از فضای حیاط خانه خود را حصار کشی کنید. فضایی را مختص پنهان شدن و پناه گرفتن لاک پشت فراهم کنید تا بتواند در مواقع ضروری با پناه بردن به این فضا استرس خود را کاهش دهد. سعی کنید فضایی شبیه به فضای طبیعی زندگی او را شبیه سازی کنید. استفاده از یونجه و علف های تر و خشک در بستر فضای نگهداری لاک پشت به او این اجازه را می دهد که علاوه بر تغذیه از یونجه های موجود، بر روی آن ها قدم زده و لذت ببرد. در طبیعت لاک پشت های لئوپارد برای تخمریزی در داخل زمین گودال حفر می کنند. پس لازم است که در منطقه نگهداری لاک پشت، فضایی با خاک نرم نیز در نظر گرفته شود.
در صورتی که قصد نگهداری از این لاک پشت در داخل منزل را دارید باید فضایی با حداقل ابعاد 3*3 متر به عنوان طول و عرض و ارتفاع 60 سانتی متر را در نظر بگیرید. برای این منظور می توانید یک اتاق گرم خانه را به لاک پشت خود اختصاص دهید.
نظافت مخزن نگهداری لاکپشت ها به صورت منظم برای جلوگیری از بروز بیماری های مختلف، یک امر بسیار مهم در نگهداری از آن ها است. پسماند غذا و همچنین ادرار و مدفوع لاکپشت، فضای زندگی آن ها را به سرعت آلوده می کند. لازم است که ظروف آب لاکپشت به صورت روزانه و فضای آکواریوم به صورت حداکثر هفته ای یک مرتبه تمیز گردند.
پس از راه اندازی یک تانک مناسب برای نگهداری لاکپشت، لازم است که پارامتر های زیر را در نظر بگیرید.
دما:
بازه دمایی ۲۴ الی ۳۲ درجه سانتی گراد برای نگهداری از این لاکپشت مناسب است. همچنین دمای شب نباید به کمتر از 21 درجه سانتی گراد کاهش یابد. لازم است که یک منطقه با دمای ۳۵ درجه سانتی گراد برای حمام گرم روزانه لاکپشت در نظر گرفته شود. برای تامین دمای مورد نیاز مخزن لاکپشت می توان از لامپ های مخصوص خزندگان و بخاری های سرامیکی استفاده نمود.
نور:
لاک پشت لئوپارد به ترکیبی از نور خورشید و سیاه نیاز دارد. در صورتی که لاک پشت لئوپارد را در فضای خانه نگهداری می کنید، استفاده از لامپ های مخصوص جهت ایجاد نور فرابنفش (لامپ های UVB) برای شبیه سازی نور خورشید در فضای نگهداری لاکپشت الزامی است. روزانه 12 ساعت چراغ را روشن بگذارید تا چرخه طبیعی روز و شب رعایت شود. جهت ایجاد نور ماورا بنفش صحیح و کافی برای لاکپشت، هر شش ماه لامپ UVB را تعویض کنید.
رطوبت:
میزان رطوبت بین ۴۰ تا ۶۰ درصد برای مخزن نگهداری از این لاک پشت در طول روز مناسب است. میزان رطوبت مورد نیاز در شب به 70 تا 80 درصد افزایش پیدا می کند. می توانید برای تامین این میزان رطوبت از دستگاه های مه ساز استفاده نمایید. به صورت منظم میزان رطوبت مخزن لاکپشت را با دستگاه رطوبت سنج اندازه گیری نمایید.
بستر:
استفاده از بستر شن و ماسه نرم و تمیز به همران علوفه و چمن برای قسمت زیرین مخزن نگهداری از این لاک پشت مناسب است. غذای لاک پشت را در قسمت خارج از شن و ماسه در اختیار او قرار دهید تا به اشتباه خاک را نبلعد.
تغذیه لاکپشت لئوپارد
لاک پشت لئوپارد گیاهخوار است و چمن های پر فیبر و سبزیجات تازه در حدود 98 درصد از رژیم غذایی روزانه این لاک پشت را تشکیل می دهند. برای تغذیه این لاک پشت می توانید از علف های هرز و سبزی های دارای برگ تیره استفاده کنید. از تغذیه لاک پشت لئوپارد با سبزیجاتی مانند چغندر و اسفناج و همچنین غذای خشک مخصوص حیوانات خانگی جدا خودداری نمایید. استفاده از این موارد در رژیم غذایی این جاندار می تواند موجب بروز بیماری های کلیوی گردد. در صورتی که لاک پشت خود را در داخل فضای خانه نگهداری می نمایید برای جبران کمبود ویتامین D3، از پلت های مخصوص لاک پشت که غنی از مکمل های کلسیم و ویتامین های مورد نیاز بدن لاک پشت باشند، استفاده نمایید.
ظرف آب لاک پشت را به صورت روزانه تمیز کرده و آب مانده را با آب تمیز و تازه عوض کنید.
مشکلات سلامتی لاکپشت لئوپارد
لاک پشت لئوپارد مستعد ابتلا به بیماری های تنفسی است. این بیماری معمولا در اثر وجود میزان رطوبت بالا در مخزن نگهداری لاک پشت ایجاد می شود.
یکی دیگر از بیماری های شایع و دردناک، بیماری پوسیدگی پوسته و لاک است. این بیماری در اثر عفونت قارچی ایجاد می شود. از علائمی بیماری پوسیدگی لاک، پوسته پوسته شدن لاک و در برخی موارد ایجاد بوی نامطبوع از سطح پوست می باشد.
از شایع ترین بیماری های لاک پشت لئوپارد، بیماری متابولیک استخوان است که در اثر عدم تعادل نسبت فسفر به کلسیم در بدن لاک پشت ایجاد می گردد. این بیماری باعث نرمی و ضعف استخوان ها شده و ممکن است منجر به تغییر شکل اندام های لاک پشت گردد.