اژدهای ریش دار ژرمن جاینت (German Giant Bearded Dragon)
دراگون ژرمن جاینت دارای ظاهری شبیه به اژدهای ریش دار استاندارد، اما با جثه ای بسیار بزرگتر است. تشخیص گونه استاندارد و گونه ژرمن جاینت تا زمانی که دراگون به سن بلوغ نرسیده باشد دشوار خواهد بود.
اژدهای ریش دار یک گونه مارمولک با جثه متوسط و بومی استرالیا است. اژدهای ریش دار با نام علمی پاگونا (Pogona vitticeps) شناخته می شود. با وجود این که این خزندگان، حیوانات خانگی ایده آلی هستند اما نیاز های غذایی و محیطی پیچیده ای دارند که باید قبل از تهیه آن ها، این نیاز ها به طور جدی مد نظر قرار گرفته شوند. تجهیزات اولیه جهت نگهداری از اژدهای ریش دار و همچنین صرف زمان کافی برای نگهداری از آن ها الزامی است. این خزندگان عموما اجتماعی هستند، به راحتی رام می شوند و رفتار های جذابی از خود نشان می دهند. اندازه اژدهای ریش دار بین 40 تا 60 سانتی متر بوده و بین 6 تا 10 سال عمر می کند.
رفتار و خلق و خوی اژدهای ریش دار
نام این خزنده از خارهای موجود در اطراف گلوی او گرفته شده است. این خارها اغلب به صورت خوابیده هستند، اما زمانی که اژدهای ریش دار احساس خطر نماید و یا در نزاع و درگیری باشد، این خارها سیخ و ایستاده می شوند که در شرایط خانگی این رفتار به ندرت مشاهده خواهد شد. این خزندگان در طول روز فعال هستند. اژدهای ریش دار به راحتی رام می شود و می توانید او را در دست خود بگیرید و نوازش نمایید. همچنین می توانید او را بر روی شانه خود قرار دهید. برای نگهداری از این جاندار، او را به صورت تکی نگهداری نمایید و یا تعدادی اژدهای ریش دار ماده را در کنار هم نگهداری کنید. جنس نر این خزنده بسیار قلمروطلب بوده و نمی تواند در کنار سایر هم نوعان خود زندگی مسالمت آمیزی داشته باشد.
فضای نگهداری اژدهای ریش دار
آکواریومی با حداقل حجم ۲۲۰ لیتر و با ضخامت شیشه بالا جهت نگهداری از یک اژدهای ریش دار بالغ مناسب است. یک اژدهای ریش دار نابالغ را می توان در آکواریومی کوچک تر نیز نگهداری نمود، اما باید در نظر داشته باشید که آن ها به سرعت رشد می کنند. ایجاد فضاهایی جهت صعود و بالا و پایین رفتن این خزنده زندگی ایده آل تری را برای او ایجاد می کند. برای این منظور می توانید از تخته سنگ ها و کنده های چوبی استفاده نمایید. همچنین استفاده از کنده های توخالی، فضایی خصوصی برای اژدهای ریش دار فراهم کرده و احساس راحتی بیشتری برای او ایجاد می کند.
بستر کف مخزن نگهداری اژدهای ریش دار یکی دیگر از مواردی است که هم جلوه آکواریوم این خزنده را زیبا می کند و هم می تواند برای او مفید باشد. استفاده از بستر های سست و ماسه ای برای دراگون های ریش دار جوان توصیه نمی شود، چرا که ممکن است آن ها از سر کنجکاوی این بستر ماسه ای را ببلعند. اما برای خزندگان بالغ استفاده از بستر نرم ماسه ای (ماسه شسته شده بازی) ایده آل خواهد بود. از براده های چوب، پوست گردو و سایر بستر هایی که در صورت بلعیده شدن می توانند ایجاد مشکل نمایند، به هیچ عنوان استفاده نکنید. در صورت استفاده از خاک بستر ماسه ای، به آسانی می توانید مدفوع خزنده را با استفاده از بیلچه های مخصوص خاک گربه خارج نمایید. همچنین تونل زدن در ماسه ها و بازی با آن ها نیز برای اژدهای ریش دار بسیار جذاب خواهد بود.
پس از ایجاد فضای مناسب با توجه به موارد گفته شده، لازم است که پارامتر های دما، نور و رطوبت را تنظیم نمایید.
دمای مناسب جهت نگهداری از اژدهای ریش دار
ایجاد دمای مناسب داخل مخزن نگهداری این خزنده اهمیت بسیاری دارد. ایجاد یک گرادیان دما بین ۲۶ تا ۲۹ درجه سانتی گراد در سمت خنک و افزایش آن بین ۳۵ تا ۴۰ درجه سانتی گراد در نقطه حمام، یک بازه دمایی مناسب است. این بدین معنا است که باید نقاط مختلف مخزن دارای بازه دمایی متفاوتی باشند. دمای شبانه می تواند تا ۱۶/۵ الی ۲۱ درجه کاهش پیدا کند. گرمای مخزن اژدهای ریش دار را می توان با استفاده از یک لامپ رشته ای و یا یک بخاری سرامیکی تامین نمود. ممکن است لازم باشد میزان وات بخاری و همچنین فاصله آن تا مخزن را برای تامین دمای مناسب آزمایش نمایید. جهت ارائه دمای مناسب، از تعدادی دماسنج در نقاط مختلف آکواریوم استفاده نمایید.
نور مناسب جهت نگهداری از اژدهای ریش دار
قرار گرفتن در معرض نور ماورا بنفش برای بقای اژدهای ریش دار بسیار حائز اهمیت است. برای این منظور باید از لامپ های UV مخصوص خزندگان استفاده نمایید. لامپ یو وی باید به گونه ای جاگذاری شود که خزنده بتواند تا 30 سانتی متر از آن فاصله بگیرد. همچنین قرار دادن لامپ در پشت شیشه موجب فیلتر شدن برخی از اشعه های UV می گردد، بنابراین باید لامپ یو وی در فضایی داخلی قرار بگیرد. استفاده از لامپ UV به میزان 12 ساعت در روز کافی و مناسب است. بهتر است که ساعات روشنایی و خاموشی زمان بندی شده باشد تا یک چرخه ثابت روز و شب ایجاد گردد. برای این منظور می توانید از تایمر های برقی استفاده نمایید. همچنین قرار دادن اژدهای ریش دار در فضای باز دارای سایه و آفتاب می تواند برای او مفید باشد ( تذکر: خزنده را با مخزن در زیر نور مستقیم خورشید قرار ندهید، چرا که دمای مخزن در این شرایط به سرعت بالا می رود).
رطوبت مناسب جهت نگهداری از اژدهای ریش دار
سطح رطوبت بین ۳۵ تا ۴۰ درصد برای محیط زندگی اژدهای ریش دار مناسب است. این میزان رطوبت، فضایی خشک همچون فضای زندگی طبیعی آن ها را فراهم می کند. در صورتی که در مکانی با میزان رطوبت بالا زندگی می کنید، کنترل این میزان رطوبت دشوار خواهد شد. در غیر این صورت می توانید رطوبت مخزن را با استفاده از هیدرومتر کنترل نمایید.
رژیم غذایی اژدهای ریش دار
دراگون های ریش دار در طبیعت جانوانی همه چیز خوار هستند. بی مهرگان همچون حشرات، مهره دارانی همچون حیوانات کوچکتر و همچنین مواد گیاهی، رژیم غذایی آن ها را تشکیل می دهد. اژدهای ریش دار را در فضای خانگی با ترکیبی از حشرات و گیاهان تغذیه نمایید. میزان مصرف غذا در روز وابسته به جثه اژدهای ریش دار دارد. به دراگون های نابالغ باید روزانه سه مرتبه غذا داده شود. اما غذا دادن به میزان یک بار در روز برای دراگون های بالغ کفایت می کند. در نظر داشته باشید که اندازه غذا نباید بزرگتر از فاصله بین دو چشم اژدهای ریش دار باشد. جیرجیرک های کوچک و انواع کرم ها از جمله حشراتی هستند که می توانند در رژیم غذایی این جاندار قرار بگیرند. برای رژیم گیاهی اژدهای ریش دار از گیاهان برگ دار و میوه ها استفاده کنید. آن ها را به به قطعات کوچک خرد کرده و با هم مخلوط کنید و در یک ظرف کم عمق به صورت یک سالاد در اختیار دراگون قرار دهید.
استفاده از مکمل ها و مولتی ویتامین ها به میزان دو الی سه مرتبه در هفته برای جلوگیری از بروز بیماری متابولیک استخوان توصیه می شود. توجه داشته باشید که همواره باید آب تازه در اختیار اژدهای ریش دار قرار داشته باشد. آب را در یک ظرف کم عمق قرار دهید.
بیماری های شایع در اژدهای ریش دار
یکی از جدی ترین بیماری هایی که اژدهای ریش دار را تحت تاثیر خود قرار می دهد، بیماری متابولیک استخوان است. این بیماری در صورت عدم تعادل نسبت کلسیم و فسفر در بدن این خزنده ایجاد می شود و موجب نرم شدن استخوان ها می گردد. پیشرفت بیماری حتی می تواند منجر به شکستگی استخوان ها گردد.
مانند سایر خزندگان، اژدهای ریش دار نیز مستعد ابتلا به بیماری های تنفسی است. خس خس سینه یا وجود مخاط اضافی در اطراف بینی و دهان از علائم این بیماری است.
از دیگر مشکلات شایع سلامتی در خصوص این خزنده، بیماری های گوارشی است که در صورت تغذیه بیش از حد با حشرات ترد ایجاد می شود.
